Araç Pert Farkı Tazminatı (Rayiç Bedel Farkı ) Nasıl Alınır?
Trafik kazaları sonrasında araçların perte çıkması durumunda, sigorta şirketleri aracın rayiç bedelinin tamamını ödemek yerine belirli bir oranda tazminat ödemesi yapar. Bu ödeme, aracın gerçek değerini karşılamadığında ortaya çıkan fark, araç pert farkı tazminatı olarak adlandırılır. Bu blog yazısında, araç pert farkı tazminatının ne olduğu, nasıl hesaplandığı ve bu farkın nasıl tahsil edilebileceği konularına detaylı bir şekilde değineceğiz.
Araç Pert Farkı Tazminatı Nedir?
Araç pert farkı tazminatı, sigorta şirketinin ödediği tazminat tutarı ile aracın gerçek rayiç bedeli arasındaki farkı ifade eder. Örneğin, kaza öncesinde aracınızın rayiç bedeli 1.000.000 TL olsun. Kaza sonrası sigorta şirketi bu tutarın tamamını ödemek yerine, örneğin 500.000 TL ödeme yaparsa, aradaki fark, araç pert farkı tazminatı olarak talep edilebilir.
Pert Kavramı ve Yargıtay Kararları
Pert, halk arasında sıklıkla kullanılan bir terim olmakla birlikte, sigorta hukukunda "ağır hasarlı araç" olarak tanımlanır. Bir aracın pert sayılabilmesi için, kaza sonrası tamir maliyetinin aracın piyasa değerinin belirli bir oranını aşması gerekmektedir. Uygulamada bu oran genellikle %70 olarak kabul edilse de, Yargıtay 17 ve 4. Hukuk Dairesi kararları doğrultusunda, hasar bedelinin aracın rayiç değerinin %50'sini aşması durumunda da aracın pert sayılabileceği kabul edilmiştir.
Özellikle Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 24/04/2018 tarihli, 2018/155 Esas ve 2018/4448 Karar sayılı ilamında, aracın tamir maliyetinin rayiç değerin %50'sini aşması durumunda, aracın pert sayılacağı ve sigorta şirketinin bu durumda tam rayiç bedeli ödemekle yükümlü olduğu belirtilmiştir.
(Benzer ilam için bkz; 4. Hukuk Dairesinin 15.05.2024 tarihli ve 2022/9481 Esas, 2024/4782 Karar); (17. Hukuk Dairesinin 18/05/2026 tarih ve 2016/3196 Esas ve 2016/6047 Karar)
Araç Pert Farkı Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Araç pert farkı tazminatının hesaplanması iki aşamalı bir süreçtir:
- Aracın Özelliklerinin Değerlendirilmesi: Kazaya uğrayan aracın kilometre, marka, model, yaş ve hasar geçmişi gibi özellikleri incelenir.
- Piyasa Araştırması: Kazaya uğrayan araçla benzer özelliklere sahip araçların piyasa değerleri araştırılır. Bu araştırma, aracın gerçek rayiç bedelinin belirlenmesinde önemli bir rol oynar.
Bu iki aşama sonucunda, sigorta şirketinin ödediği tazminat tutarı ile aracın gerçek rayiç bedeli arasındaki fark hesaplanır ve bu fark, araç pert farkı tazminatı olarak talep edilir.
Araç Pert Farkı Tazminatı Nasıl Talep Edilir?
Araç pert farkı tazminatı talep etmek için izlenmesi gereken adımlar şu şekildedir:
- Sigorta Şirketine Başvuru: İlk olarak, sigorta şirketine sözlü veya yazılı bir itirazda bulunulur. Sigorta şirketi, ödediği tutarı artırabilir, ancak bu artış genellikle aracın gerçek rayiç bedelini karşılamaz.
- Sigorta Tahkim Komisyonu'na Başvuru: Sigorta şirketi ile anlaşma sağlanamazsa, Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurulabilir. Bu komisyon, sigorta şirketi ile müşteri arasındaki uyuşmazlıkları çözmekle görevlidir.
- Dava Yolu: Tahkim sürecinden de olumlu bir sonuç alınamazsa, araç pert farkı tazminatı için dava açılabilir. Mahkeme, sigorta şirketinin aracın gerçek rayiç bedelini ödemesine karar verebilir.
Zamanaşımı Süresi
Araç pert farkı tazminatı talebinde bulunmak için iki yıllık bir zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Bu süre, tazminat sorumlusunun kim olduğunun ve kazanın öğrenilmesi ile başlar. İki yıl içinde dava açılmazsa, talep zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat sorumlusu veya kaza durumu öğrenilememişse, zamanaşımı süresi on yıl olarak uygulanır.
Sonuç
Araç pert farkı tazminatı, kaza sonrası sigorta şirketlerinin ödediği tazminatın yetersiz kalması durumunda ortaya çıkan bir haktır. Bu tazminatı talep etmek için, öncelikle aracın pert sayılabilmesi için gerekli koşulların sağlanması ve ardından sigorta şirketi ile gerekli görüşmelerin yapılması gerekmektedir. Eğer sigorta şirketi ile anlaşma sağlanamazsa, Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurulabilir veya dava yoluyla hak aranabilir.
Yargıtay kararları, özellikle pert kavramının tanımı ve tazminat hesaplamaları konusunda yol gösterici niteliktedir. Bu nedenle, araç pert farkı tazminatı talebinde bulunurken, Yargıtay'ın ilgili kararlarını incelemek ve hukuki süreçte profesyonel destek almak büyük önem taşır.
